RNY Gastrik Bypass Ameliyatı

RNY Gastrik Bypass Ameliyatı Nedir?

Roux-en-Y gastrik bypass prosedürü, midenin küçük bir kısmından bir mide poşunun oluşturulmasını ve mide ile duodenumun büyük bir kısmını atlayarak doğrudan ince bağırsağa bağlanmasını içerir. Mide poşunun büyük miktarlarda yiyecek tutmak için çok küçük olmasının yanı sıra duodenumu atlayarak yağ emiliminin önemli ölçüde azalması yoluyla etki sağlar.

Roux-en-Y gastrik bypass ameliyatı kilo kaybını iki şekilde teşvik eder:

Kısıtlama: Ameliyat sırasında cerrah midenin üst kısmını alt kısmından ayırır. Üst kısım (veya "kese") daha sonra ince bağırsağın "Rouxlimb" adı verilen bir koluna bağlanır. Yeni mide kesesi, hastanın yiyebileceği yiyecek miktarını kısıtlayarak, az miktarda yemek yedikten sonra kendisini tok hissetmesini sağlar.

Yetersiz emilim: Daha küçük kese oluşturulduğunda, hastanın sindirim sistemi yeniden yönlendirilerek midenin büyük kısmı ve ince bağırsağın bir kısmı atlanır. Roux-en-Y gastrik bypass ameliyatı sonucu, hastalar yedikleri yiyeceklerden daha az kalori ve besin alırlar.

Roux-en-Y gastrik bypass ameliyatından sonra yaşanan ortalama kilo kaybı, tüp mide ameliyatı gibi diğer prosedürlere göre daha fazladır. Tip 2 diyabet ve hipertansiyon gibi aşırı kiloyla ilgili durumlara eşlik eden hastalıklar, hasta daha fazla kilo kaybetmeden önce bile iyileşmeye başlayabilir. Diğer yandan hastanın sindirim organları yeniden düzenlendiği için ameliyat sonrası iyileşme süreci biraz daha uzun sürebilir. 

Prosedür besinlerin ve kalorilerin emilim yeteneğini azalttığı için hastaların yaşam boyu vitamin takviyesi alması gerekir. Ameliyattan sonra kusma ve ishal gibi çeşitli rahatsızlıklar yaşanması riskinin önlenmesi için düşük şekerli ve düşük nişastalı bir beslenme programı uygulanmalıdır. Roux-en-Y gastrik bypass ameliyatı geri alınabilir bir prosedür değildir.

RNY Gastrik Bypass Ameliyatı Nasıl Uygulanır?

Obezite hastalığının cerrahi tedavisinin söz konusu olduğu durumlarda uygulanabilecek pek çok farklı yöntem vardır. Roux-en-Y gastrik bypass olarak adlandırılan operasyon grubu içerisinde hasta özelinde ihtiyaca göre seçilebilecek değişik yöntemler vardır. Obezite sorunu yaşayan hastalar için bariatik cerrahi prosedürlerinin uygulanması yani obezite ameliyatının yapılması öncelikli tercih değildir. Tercih edilen hastanın doğal yollardan kilo vermesini sağlamak amacıyla hastanın düzenli diyet ve egzersiz yapması aynı zamanda doktorun öngördüğü ek tedavilerin uygulanmasıdır. 

Ancak bazı durumlarda hastanın fazla kilolarından ve bu kiloların neden olduğu sağlık sorunlarından kurtulması diğer bir deyişle hastanın sağlık durumunun iyileştirilmesi için obezite cerrahisi prosedürlerinden faydalanılması gerekir.

Obezite cerrahisi kapsamında kullanılan temel yöntemler şu şekilde sıralanabilir:

• Laparoskopik Roux-en-Y gastrik bypass
• Sleve gastrektomi
• Laparoskopik ayarlanabilir gastrik band
• Biliopankreatik diversiyon (Duodenal Switch)

Hastaya Roux-en-Y gastrik bypass ameliyatı uygulanması kararı verildiğinde mide laparoskopik yöntemle biri son derece küçük olmak kaydıyla iki bölüme ayrılır. Oluşturulan küçük mide bölümü ince bağırsağın başlangıç bölümünden ortalama 50 ila 70 cm uzunlukta bir alana ağızlaştırılıp bu seviyeden sonra devam eden 100 - 150 cm’lik alana safra ve pankreas salgılarının ulaşmasını sağlayacak iki barsağın birleştirilmesiyle sistemde düzenleme yapılır.

Roux-en-Y gastrik bypass ameliyatı kapsamında yeni oluşturulan 30 ila 50 cc’lik küçük mide poşu sayesinde alınan gıda hacmi azaltılmış olur. Yenilen az miktardaki gıda pankreas ve safra sıvıları ile daha geç karşılaştığından içerdiği tüm kalorilerin alınması engellenir ve kilo kontrolü sağlanır. 

Roux-en-Y gastrik bypass ameliyatında tüp mide ameliyatından farklı olarak gıda alımı azaltılsa ve gıdalardaki tüm kalorinin alınması önlense de bu uygulamaların hangisinin yapılacağı olası yaygın komplikasyonlar değerlendirilerek değil doktorun hasta özelinde yapacağı analize göre belirlenir.

Roux-en-Y gastrik bypass ameliyatından sonra diyet programının ve fiziksel aktivitenin düzenlenmesi sonucu hasta ideal kilosuna ulaşır. Belirli kurallara uyduğu takdirde uzun dönem kilo kontrolünü sağlayabilir.

RNY Gastrik Bypass Ameliyatı Neden Yapılır?

Aşırı kiloları olan ve kiloları nedeniyle çeşitli sağlık sorunları yaşamaya başlayan hastaların yaşam kalitesi önemli ölçüde azalabilir hatta gerekli önlemler alınmadığı takdirde hayati riskle karşı karşıya kalabilirler.

Aşırı kilo sorunu yaşayan hastalar obezitenin yanı sıra yüksek kolesterol, tip 2 diyabet, hipertansiyon, gastro-özofageal reflü, kısırlık, kalp ve damar hastalıkları gibi sorunlarla karşı karşıya kalabilirler. Hasta özelinde doğru obezite cerrahisi prosedürünün uygulanmasıyla hastanın bu tarz rahatsızlıklar yaşamasını önlemek mümkündür. Hastalar fazla kilolarından ve ikincil hastalıkların getirdiği sağlık sorunlarından kurtularak sağlıklı ve konforlu bir hayata ulaşabilirler.

RNY Gastrik Bypass Ameliyatı Riskleri Nelerdir?

Herhangi bir cerrahi prosedürde olduğu gibi RNY gastrik bypass ameliyatı da birtakım riskler doğurabilir. Bu nedenle hastalara ameliyat öncesi RNY gastrik bypass prosedürünün taşıdığı riskler ile ilgili bilgilendirme yapılması çok önemlidir. 

RNY gastrik bypass ameliyatının olası risklerinden biri kanamadır. Son derece nadir görülen bir risk olmakla birlikte kan nakli ya da düşük olasılıkla yeniden cerrahi prosedür uygulanması gerekebilir. 

RNY gastrik bypass ameliyatı sonrası bir enfeksiyon gelişmesi halinde antibiyotik tedavisi ve nadiren yeni bir cerrahi prosedür uygulanması gerekebilir. Sıvı sızıntısı yaşanır ve kaçak devam ederse deriye ya da yaraya sızması veya bölgede sürekli bir sıvı enfeksiyonu oluşabilir. Bu tür durumlarda hastanede kalış süresi cerrahiden sonra haftalarca ya da aylarca uzatılabilir.

RNY gastrik bypass ameliyatından sonra hastaların ülser riskine karşı ameliyattan sonra anti-ülser ilacı alınmalıdır. Bazı hastalarda ülser gelişmesi ve ek tedavi ihtiyacının doğması söz konusu olabilir. Laparoskopik yöntemle uygulanan prosedür sırasında kasıtsız olarak operasyon bölgesi yakınındaki organlara zarar verilebilir. Derin ven trombozu ve pulmoner emboli riskinin azaltılması için doğrudan önlemler alınmakla birlikte komplikasyon gelişmesi halinde ek tedavi ihtiyacı doğabilir.

RNY Gastrik Bypass Ameliyatı Kimlere Uygulanır?

RNY gastrik bypass ameliyatı morbid obezite durumunda ve kişide obeziteye bağlı olarak farklı hastalıkları olması ya da bu hastalıklara yakalanma ihtimalinin olması durumunda uygulanabilen bir bariatrik cerrahi prosedürüdür. Kişi açısından hayati risk yaratabilecek durumdaki obezite sorununun tedavisinde obezite cerrahisi prosedürlerinden faydalanılabilir.

RNY gastrik bypass ameliyatı doğru hastaya, alanında uzman ve deneyimli bir cerrah tarafından uygulandığı takdirde son derece başarılı sonuçlar alınması mümkündür. RNY gastrik bypass ameliyatı için aday olarak kabul edilen hastaların özellikleri şu şekilde sıralanabilir:

• Vücut kitle indeksi 35 ve üzerinde olan hastalar,
• Vücut kitle indeksi 35 ila 39.9 değerleri arasında olan ve obeziteden kaynaklanan ikincil sağlık sorunları bulunan hastalar,
• Tüm ameliyatsız obezite tedavileri uygulanmasına karşın hiç sonuç alınamayan ya da alınan sonuç yeterli olmayan hastalar.

RNY Gastrik Bypass Ameliyatı Kaç Yaşına Kadar Yapılır?

RNY gastrik bypass ameliyatı genellikle 18 ila 65 yaş arasındaki kişilere uygulanır. Ancak bu durum, söz konusu yaş aralığındaki tüm hastalara RNY gastrik bypass ameliyatı uygulanabileceği şeklinde yorumlanmamalıdır. RNY gastrik bypass ameliyatı uygulama kararı her hasta özelinde yapılan değerlendirmelerden sonra verilmelidir.

Bazı hastalar 65 yaşını üzerinde olmasına karşın gerekli görülmesi halinde RNY gastrik bypass ameliyatı uygulanması doktor kararıyla mümkün olabilir.

RNY Gastrik Bypass Sonrası Nasıl Beslenmelidir?

Tüm obezite cerrahisi prosedürlerinde olduğu gibi RNY gastrik bypass ameliyatından sonra da beslenme konusunda uyulması gereken çeşitli etkenler vardır. Temelde fazla kilolardan kurtulma sürecine giden yolda atılan ilk adım olan RNY gastrik bypass ameliyatından sonra hastaların beslenme programına eksiksiz olarak uyması ameliyat sonuçlarının başarısını doğrudan etkiler.

Hastalar midenin iyileşmesi sürecinde gerilmeye neden olmayacak gıdalar tüketmelidir. Aksi takdirde iyileşme süreci olumsuz yönde etkilenebilir. Küçültülmüş olan mide tarafından rahat ve güvenilir bir şekilde sindirilebilecek küçük porsiyonlarla gıdaların tüketilmesine özen gösterilmelidir. Bu süreçte hedeflenen hastanın fazla kilolarını vermeye yardımcı olunması ve verilen kiloların geri alımının önlenmesidir. Ayrıca diğer önemli konu, ameliyattan kaynaklanabilecek olası yan etkileri ve komplikasyonları engellemek olmalıdır.

RNY gastrik bypass ameliyatından sonraki beslenme sürecinde aşamalı bir program izlenmekte olup hasta iyileştikçe bir sonraki adıma geçilir. Hastanın iyileşme hızı ve bağırsakların yeme alışkanlıklarındaki değişikliklere ne kadar hızlı adapte olduğu gibi etkenler aşamalar arasındaki geçiş hızını etkiler. 

RNY gastrik bypass ameliyatından sonraki beslenme programının ilk adımı ameliyat sonrası ilk birkaç günlük sıvı beslenme sürecidir. Bu süreçte hastalar her seferinde yarım ya da 1 çay bardağından fazla olmamak kaydıyla ve yavaş yavaş yudumlama yoluyla berrak sıvılar tüketebilirler. 

Sıvı beslenme sürecinde herhangi bir sorun yaşanmaması halinde ikinci aşamaya geçilir. Bu aşamada ezilmiş veya püre haline getirilmiş, tamamen tanesiz ve yumuşak püre kıvamında olan ayrıca içinde hiç katı parça olmayan gıdalar tüketilebilir. Katı gıdaların püre noktasına getirilmesi için şekersiz meyve suyu, su, et suyu ve kaymağı alınmış yağsız süt kullanılabilir. Bu aşamada dikkat edilmesi gereken en önemli noktalardan biri katı ve sıvı gıdaları aynı anda tüketmemek olmalıdır. Sıvılar yemeklerden 30 dakika önce ve 30 dakika sonra tüketilmelidir. 

Üçüncü aşamada beslenme programına yumuşak taneli, küçük ve kolay çiğnenebilen yiyecekleri eklemek mümkündür. Çekirdeği ve kabuğu alınmış konserveler, yumuşak taze meyveler ve pişmiş sebzeler, ince doğranmış etler ve kıyma üçüncü aşamada tüketilebilecek gıdalar arasında sayılabilir.

Ameliyatı izleyen yaklaşık 3 ila 4. ay sonunda sağlıklı ve normal bir beslenme düzenine geçilebilir. Hastanın kilo hedefine ulaşması aynı zamanda yeterli vitamin ve mineralleri alması için beslenme programının her aşamasında besinleri yavaş bir şekilde tüketmesi ve içmesi gerekir. Yemekler küçük lokmalar halinde yenilmeli, iyice çiğnenmeli ve öğün arasında sıvı tüketilmemelidir.

Beslenme programında yüksek proteinli gıdalara ağırlık vermek, yüksek şeker ve yağ içeren gıdalardan kaçınmak önemlidir. Doktorun önerdiği mineral ve vitamin takviyeleri eksiksiz ve düzenli bir şekilde alınmalıdır. Roux en Y gastrik bypass ameliyatı hastalarda uzun süreli ve dramatik kilo kaybı sağlıyor olsa da kaybedilecek kilo miktarının her hastanın kilosuna ve yapacağı yaşam tarzı değişikliklerine bağlı olduğu gerçeği göz ardı edilmemelidir.